نماز شب و فضیلت آن

بسم الله الرحمن الرحيم
سلام عليکم

نماز شب و فضيلت آن

الف: از منظر آيات:

در بين نوافع، نماز شب از فضيلت بيشتري برخوردار است و در قرآن درباره آن تأکيد و سفارش بسيار شده است. خداي متعال به پيامبرش مي فرمايد: مقداري از شب را به تهجد بپرداز اين براي تو مستحب است شايد خدا تو را به مقام برگزيده اي مبعوث گرداند [1]و در تعريف بندگان خاص الهي مي گويد: کساني که شب را براي پروردگارشان در حال سجده و قيام بيتوته مي کنند [2]و در توصيف مؤمنين مي فرمايد: شبها پهلو از بستر خواب جدا کنند و با بيم و اميد خداي را بخوانند و از آنچه به آنها داديم انفاق کنند، پس کسي نمي داند چه نعمتهايي که موجب چشم روشني آنها مي شود و در پاداش اعمالشان ذخيره شده است [3]

ب: از منظر روايات: رسول خدا (صلي الله عليه و آله) فرمود: خداي متعال به دنيا وحي کرد که خدمتگزارانت را به تعب بينداز و تارکين خودت را خدمت کن هنگامي که بنده خدا در تاريکي شب با پروردگارش خلوت و مناجات مي کند خدا قلبش را نوراني مي گرداند، وقتي مي گويد: يارب يارب از جانب خدا گفته مي شود: لبيک عبدي، هر چه مي خواهي طلب کن تا عطا کنم و خدا به فرشتگانش گويد... شما شاهد باشيد که بنده ام را آمرزيدم.[4]

و رسول خدا (ص) فرمود: اشراف امت من حاملين قرآن و شب زنده داران هستند [5]و هم فرمود: آن قدر جبرئيل درباره نماز شب به من سفارش کرد که گمان کردم نيکان امت من شب را نخواهند خوابيد [6]و باز فرمود: دو رکعت نماز در وسط شب از دنيا و ما فيها نزد من محبوبتر است.[7]

آثار نماز شب در روايات:

امام صادق (ع) فرمود: نماز شب صورت را زيبا و خلق را نيکو و انسان را خوشبو مي کند، رزق را زياد و قرض را ادا مي کند و اندوه را برطرف مي سازد و چشم را جلا مي دهد. [8]پيامبر عظيم الشأن اسلام فرمود: نماز شب وسيله اي است براي خوشنودي خدا و دوستي ملائکه، نماز شب سنت و روش پيامبران و نور معرفت و ريشه ايمان مي باشد. بدن را آرامش مي دهد و شيطان را خشمگين مي کند سلاحي بر عليه دشمنان و وسيله اي است براي اجابت دعا و قبول شدن اعمال، روزي انسان را توسعه مي دهد شفيع بين ملک الموت و نمازگزار مي شود، چراغ و فرش قبر و جواب (دو فرشته) منکر و نکير مي باشد. در قبر تا قيامت مونس و زائر نمازگزار خواهد بود نماز بر سرش سايه مي افکند، تاجي برسرش و لباسي بر بدنش مي گردد، نور پيش رويش حائل بين او و آتش دوزخ خواهد بود، براي مؤمن حجتي است نزد خدا و وسيله سنگين شدن ميزان اعمال و حکم عبور بر صراط و کليد بهشت مي باشد زيرا نماز تکبير است و حمد و ستايش و تسبيح و تمجيد و تقديس و تعظيم و قرائت و دعا و البته بهترين اعمال خواندن نماز در اول وقت آن است [9]

2 . کيفيت نماز شب

الف: وقت نماز شب: از نصف شب تا فجر صادق (اذان صبح) وقت نماز شب است و نماز شب در سحر از فضيلت بيشتري برخوردار است و تمام ثلث آخر شب سحر محسوب مي شود و بهترين وقت سحر هم نزديک فجر صادق است و بهتر از اين آن است که نماز شب به تفريق خوانده شود چنانچه اين سنت پيامبر (ص) بوده است (يعني پشت سر هم نخواند و با فاصله بخواند)

ب: رکعات نماز شب: 11 رکعت است که 8 رکعت آن (4 نماز دو رکعتي) به نيت نافله شب خوانده مي شود که شکل آن مانند نماز صبح است [با اين تفاوت که اولاً به نيت نافله شب مي خواند و مستحب است و ثانياً مي تواند بلند يا آهسته بخواند] و بعد از آن 2 رکعت به نيت شفع مي خواند و در آخر هم يک رکعت به نام وتر بجاي مي آورد.

ج: مستحب است که در قنوت نماز وتر 70 مرتبه استغفرالله ربي و اتوب اليه و براي 40 مؤمن دعا و استغفار کند مثلاً 1.اللهم اغفر الامام الخميني2.اللهم اغفر آيت الله البروجردي3 اللهم اغفر شهيد چمران و... و 300 مرتبه الهي العفو بگويد و هفت مرتبه اللهم هذا مقام العائذ بک من النار بخواند. البته اگر بعضي از اينها(70 مرتبه استغفار و يا دعا براي 40 مؤمن و يا 300 مرتبه العفو گفتن) را هم بخواند ايرادي ندارد.

و: چنانچه مقداري از نماز شب را خوانده باشد و اذان صبح (طلوع فجر) سر رسد مي تواند بقيه نماز شب را هم به نيت اداء بخواند.

ه: اگر وقت کم باشد مي تواند تنها شفع و وتر را بخواند و اگر کمتر وقت داشته باشد تنها شفع را بخواند.

ج: خواندن دو رکعت نافله صبح از شفع و وتر افضل است.

د: براي عمل به اعمال مستحبي ديگر در نماز شب به کتب مبسوطه رجوع فرمائيد.

(با استفاده از تحرير الوسيله ج 1 ص 123 حضرت امام خميني ره و کتاب خودسازي (تزکيه و تهذيب نفس) آيت الله ابراهيم اميني ص 281 ـ 279).

[1]سوره اسراء، آيه 79

[2]سوره فرقان، آيه 64

[3]سوره سجده، آيه 16.

[4]بحار الأنوار ج 87 ص 139

[5]بحار ج 87 ص 138

[6]بحار ج 87 ص 130

[7]بحار ج 87 ص 148

[8]بحار ج 87 ص 153

[9]بحار الأنوار ج 87 ص 161، خودسازي تهذيب و تزکيه، ابراهيم اميني ص 279.

منبع: پايگاه حوزه12211221

انشاءالله عاقبت بخيرشويد.
التماس دعا