فلسفه عزاداری چیست؟

متن سوال: 
فلسفه عزاداري چيست؟

مسئله انسان سازي، جامعه سازي و انتقال فرهنگ شيعي به نسل بعد، در مجالس امام حسين عليه السلام، قوي تر مي باشد؛ زيرا ماهيت قيام امام حسين عليه السلام و نيز آموزه هاي تربيتي، سياسي، فرهنگي و اجتماعي عاشورا، در رشد و بالندگي انسان و جامعه چشم گير بوده و عناصر رويداد کربلا، مؤلفه هاي اساسي و اصلي را در ترسيم فرهنگ شيعي رقم زده است که توسط مراسم سوگواري به نسل بعد منتقل مي شود. با توجّه به بيانات، سخنان و شعارهاي عاشورا، مي توان عناصر انسان ساز، جامعه ساز و فرهنگ ساز را ملاحظه کرد؛ مواردي چون عبادت، ايثار، شجاعت، توکل، صبر، امر به معروف و نهي از منکر، نابودي اسلام در شرايط سلطه يزيديان، حرمت بيعت با کسي چون يزيد، شرافت مرگ سرخ بر زندگي ذلّت بار، اندک بودن انسان هاي راستين در صحنه امتحان، لزوم شهادت طلبي در عصر حاکميت باطل، زينت بودن شهادت براي انسان، تکليف مبارزه با سلطه جور و طغيان، اوصاف پيشواي حق، تسليم و رضا در برابر خواسته خدا، همراهي شهادت طلبان در مبارزات حق جويانه، حرمت ذلّت پذيري براي آزادگان و فرزانگان مؤمن، پل بودن مرگ براي عبور به بهشت برين، آزادگي و جوان مردي، ياري خواهي از همه و هميشه در راه احقاق حق. درس آزادي به دنيا داد، رفتار حسين بذر همت در جهان افشاند، افکار حسين گر نداري دين به عالم، لااقل آزاده باش اين کلام نغز مي باشد زگفتار حسين مرگ با عزّت، زعيش در مذلّت بهتر است نغمه اي مي باشد از لعل درر بار حسين در عين حال، موارد ذيل علاوه بر موارد پيش گفته، مي توانند حکمت عزاداري براي امام حسين عليه السلام تبيين کنند:
1. نوعي اعتراض به ظالمان زمان و حمايت از مظلومان جهان
2. عامل تقويت حس عدالت خواهي و انتقام جويي از ستمگران
3. زمينه ساز اجتماع شيعيان جهت پيروي و دفاع از حق. (53)
4. توجه به هدف قيام امام حسين که همانا احياى ارزش‏هاى دينى و جلوگيرى از انحراف بود
5. زنده داشتن ياد و تاريخ پرشکوه نهضت حسينى
6. الهام بخش روح انقلابى و ستم ستيزى
7. پيوند عميق عاطفى بين امت و الگوهاى راستين
8. اقامه مجالس دينى در سطح وسيع و آشنا شدن توده‏ها با معارف دينى
9. پالايش روح و تزکيه نفس
10. اعلام وفادارى نسبت به مظلوم و مخالفت با ظالم و ... . اما اصل عزادارى و سوگوارى از خود اهل بيت(عليهم السلام) است ولى چگونگى آن تا حدود زيادى با شيوه‏هاى قومى و ملى عجين شده است و اين آميزش تا زمانى که مشتمل بر خلاف شرع نباشد اشکالى ندارد.
داستان گريه و عزادارى پس از شهادت حضرت امام حسين(عليه السلام) از سوى امامان(عليهم السلام) داستان دامنه‏دارى است. به مواردى اشاره مى‏شود:
1- امام چهارم(عليه السلام) که خود در کربلا شاهد مصائب دردناک امام حسين(عليه السلام) و ياران فداکار او بود و 23 سال داشت، پس از آن واقعه سوزناک تا زمانى که در قيد حيات بودند يعنى مدت 34 سال طبق برخى روايات براى پدر و عزيزان خويش گريه و سوگوارى مى‏کرد (54)
2 - گريه‏هاى امام سجاد(عليه السلام) در سخت‏ترين شرايط علاوه بر جنبه عاطفى، يکى ازراه‏هاى مهم مبارزه و افشاگرى بود. 2- امام صادق(عليه السلام) به ابوهارون مکفوف دستور مى‏دهد مرثيه بسرايد و آنگاه که وى مرثيه خود را مى‏خواند و امام(عليه السلام) سخت گريه مى‏کند. متوجه مى‏شود از گريه امام صادق(عليه السلام) زنانى که پشت پرده حضور داشته‏اند صداى خود را به گريه و شيون بلند کردند (55)
3- امام رضا(عليه السلام) دعبل خزايى شاعر را در ايام سوگوارى حضرت حسين(ع) به حضور مى‏پذيرد به او عنوان يارى دهنده اهل‏بيت، خوش‏آمد مى‏گويد و از وى مى‏خواهد در روزهاى غم و اندوه اهل‏بيت؛ يعنى عاشورا در مورد مصايب جد خويش اباعبدالله(عليه السلام) مرثيه بسرايد (56) در مورد سينه‏زنى نيز برخى از منابع تاريخى نشان مى‏دهد که وقتى بنى‏هاشم براى اولين بار از مدينه به کربلا آمده و با کاروان اسراء در آن مکان برخورد نمودند به رسم عزادارى زنانشان دست به سينه مى‏زدند. (57)

نوع سوال: 

پربازدیدترین ها