برای برآورده شدن حاجات چه دعایی بخوانیم و شیوه دعا کردن چگونه است؟

سلام وقت شما بخير استجابت دعا در کتاب هاى روايى ما، دعاهاى جالب و ذکرهاى پرمحتوايى آمده که خواندن آنها با توجّه به معانى و محتواى آنها، تأثير مهمّى در روح و جان انسان مى گذارد و براى حلّ مشکلات مادّى و معنوى بسيار مؤثّر است. علما اين روايات را در کتب ادعيه و کتب روايى آورده اند؛ از جمله دعايى است که از امام صادق(عليه السلام) (براى برآورده شدن حاجات) روايت شده است: «اَللّهُمَّ اجْعَلْنى اَخْشاکَ کَاَنّى اَراکَ، وَ اَسْعِدْنى بِتَقْويکَ، وَلاتُشْقِنى خدايا چنانم کن که از تو بترسم چنانکه گويى تو را مى بينم و خوشبختم کن به پرهيزکاريت و بدبختم مکن بِنَشْطى لِمَعاصيکَ، وَ خِرْلى فى قَضآئِکَ، وَ بارِکْ لى فى قَدَرِکَ، حَتّى لا به نشاطم براى نافرمانى هايت و نيک بخواه برايم در قضايت و برکت ده برايم در مقدرت تا دوست اُحِبَّ تَاْخيرَ ما عَجَّلْتَ، وَلا تَعْجيلَ ما اَخَّرْتَ، وَ اجْعَلْ غِناىَ فى نداشته باشم ديرآمدن آنچه را شتاب دارى و نه زود آمدن آنچه را تأخير اندازى و قرار ده بى نيازيم را نَفْسى، وَ مَتِّعْنى بِسَمْعى وَ بَصَرى، وَ اجْعَلْهُمَا الْوارِثَيْنِ مِنّى، وَانْصُرْنى در خودم و بهره مندم ساز به گوش و چشمم و قرارشان ده آن دو را وارث من و ياريم کن عَلى مَنْ ظَلَمَنى، وَاَرِنى فيهِ قُدْرَتَکَ يا رَبِّ، وَ اَقِرَّ بِذلِکَ عَيْنى. بر هر که به من ستم کند و قدرت خودت را در او به من نشان ده پروردگارا و ديده ام را بدان روشن کن.»[?] جهت اطلاع بيشتر ميتوانيد به کتاب «مفاتيح نوين» مراجعه نمائيد. شيوه دعا کردن و مقدماتي که در استجابت مؤثر است: ?. معرفت و شناخت؛ نخستين شرط استجابت دعا، شناخت کسي است که انسان او را مي خواند. به همين جهت قرآن در آموزش شيوه دعا کردن مي فرمايد «اُدْعُواْ رَبَّکُمْ تَضَرُّعاً وَخُفْيَةً؛[?] پروردگارتان را با تضرّع و پنهانى بخوانيد» يعني بدانيد کسي را که مي خوانيد، «رب» شماست، آفرينش، رشد و تعالي و پرورش شما در دست قدرت اوست. پس بهترين دعا آن است که با ربوبيت آغاز گردد. نگاهي به شيوه دعا کردن انبيا و اولياي الهي در قرآن نشان مي دهد که آنان دعاي خود را با «ربي» يا «ربنا» آغاز مي کردند، زيرا اين واژه انسان را متوجه مي سازد با مبدأيي ارتباط برقرار ساخته است که از نخستين لحظات وجود تا آخر عمر او و بعد از آن انسان را غرق در الطاف ربوبي خويش مي سازد. ?. دعا بايد با اخلاص و از صميم قلب و با حال تضرع و تواضع باشد. تنها با زبان دعا نکند، بلکه روح دعا بايد در جان و در تمام ذرات وجود آدمي رسوخ کند. ?. دعا بايد در حالت بيم و اميد باشد. نه آن چنان از اعمال خود راضي باشيد که گمان کنيد هيچ نقطه تاريکي در زندگي شما نيست و هيچ گناهي مرتکب نشده ايد و نه آن چنان مأيوس باشيد که خود را شايستة عفو و بخشش خدا و اجابت دعا ندانيد. از خود راضي بودن و نديدن عيب هاي خويش، ضمن اين که جهل مرکب و عامل مهمي براي عقب گرد انساني و سقوط اخلاقي است، باعث مي شود که انسان به جاي عيوب خويش، عيب هاي ديگران را ببيند؛ يعني به بيماري که شيطان مبتلا بود «أَنَا خَيْرٌ مِّنْهُ ؛[ص/??] من از آدم بهترم» مبتلا شود. چنان که «يأس و ناميدي» هم از دام ها و حربه هاي شيطان است. شايسته است انسان با دو بال «بيم و اميد» حرکت کند:«ادْعُوهُ خَوْفاً وَطَمَعاً؛[?] خداوند را با بيم و اميد بخوانيد» ? – خدا را در پنهاني خواندن، دعا را زودتر به اجابت مي رساند «اُدْعُواْ رَبَّکُمْ تَضَرُّعاً وَخُفْيَةً؛[?] پروردگارتان را با تضرّع و پنهانى بخوانيد» دعا در خلوت با تمرکز فکر و حضور قلب همراه است و به اخلاص نزديکتر و از ريا و خودنمايي دور است. به همين جهت دعا در نيمه هاي شب و در نماز شب، آن هنگام که همگي در خواب راحت به سر مي برند، زودتر مستجاب مي گردد. پيامبر اکرم(ص) مي فرمايد: «خير الدعا الخفيّ؛[?] بهترين دعا آن است که پنهاني (و از روي اخلاص) صورت گيرد». ? – تطهير مال و ثروت و خانه و زندگي از مالي که از راه غصب، ظلم، رشوه، ربا، دزدي، غش در معامله و فريب پيدا کرده يا مالي که خمس يا زکات و انفاقات آن پرداخت نشده است. ? – اجتناب از خوردن غذاي شبهه ناک و تطهير لقمه خود و افراد تحت تکفل از حرام. ? – غفلت از مبارزه با فساد و ترک امر به معروف و نهي از منکر، بي اعتنايي در مقابل فسادهاي اخلاقي و اجتماعي و اباحه گري و ناديده گرفته شدن ارزش هاي ديني، موجب عدم استجابت دعا مي گردد. پيامبر اکرم(ص) فرمود: «بايد امر به معروف و نهي از منکر کنيد. در غير اين صورت خداوند انسان ها شرور ( و کساني که تعهداتي ديني و اخلاقي ) بر نيکان شما مسلط مي کند و هر چه بکنيد، مستجاب نمي شود».[?] ? – عمل به پيمان هاي الهي. کيفيت دعا ? – دعا بايد با حمد و ثناي الهي همراه باشد. خداوند، جهت آموزش شيوه دعا کردن، دعاي فرشتگاني را که حاملان عرش خدا هستند و فرشتگاني که گرداگرد آن قرار دارند، را توصيف نموده است.«کسانى که عرش (خدا) را حمل مى‌‏کنند و آنان که اطراف آن هستند، پروردگارشان را با سپاس و ستايش تسبيح کرده (و به پاکى ياد مى‌‏کنند) و به او ايمان دارند و براى کسانى که ايمان آورده‌‏اند (از خداوند) آمرزش مى‌‏خواهند (ومى‌‏گويند:) پروردگارا! رحمت و علم تو همه چيز را فرا گرفته است، پس کسانى را که توبه کرده و راه تو را پيروى کرده‌‏اند بيامرز و آنان را از عذاب دوزخ حفظ کن.»[?] چنان که ملاحظه فرموديد؛ دعا را با تسبيح و تحميد خدا و اظهار ايمان به او و با کلمة طيبيه «ربنا» آغاز نمودند و از مقام رحمت و علم بي پايانش که از صفات جمال و جلال او است، مدد خواستند سپس در حق ديگران دعا نمودند تا خدا دعا را در حق شان مستجاب گرداند. ? – دعا را با ذکر صلوات بر محمد و آل محمد(ص) بايد شروع نمود، زيرا صلوات درخواست سلام و درود از خداوند براي پيامبر اسلام و اهل بيت طاهرين اوست اين دعا قطعا مستجاب است. وقتي در ابتدا و انتهاي دعا ذکر صلوات قرار گرفت، خداوند به خاطر اول و آخر دعا، آن چه را که در وسط قرار گرفته، اجابت خواهد کرد. ? – تطهير قلب و روح: از کثافات و کدورت هاي گناهان، به وسيله اعتراف به گناه و توبه در پيشگاه خداوند. ? – در پايان، دعا را با تمسک به صفات او به اتمام برسانيد، مثلا بگوييد، برحمتک يا ارحم الرحمين. «سُبْحانَ اللّهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَ لا اِلهَ اِلا اللّهُ وَ اللّهُ اَکبَرُ وَ لا حَوْلَ ولا قُوَّةَ إلاّ بِاللّهِ الْعَلِىِّ الْعَظِيمِ؛ منزه است خدا وستايش خاص خدا است ومعبودى جزخدا نيست وخدا بزرگتر ازتوصيف است وهيچ جنبش ونيرويى نيست جز بوسيله خداى والاى بزرگ»( بخشي از دعاى عَشَرات) برخي موانع استجابت دعا: ? – گناه: گناهان سه گونه اثر مي گذارند: الف – توفيق دعا کردن را سلب مي کنند. ب – حالت تضرع و تواضع و توبه و انابه و اشک و گريه را مي گيرند و نمي گذارند بنده با حضور قلب، توجه اش به سوي خدا متمرکز گردد و مجذوب نفخات رحماني او شود. ج – در صورت خواندن دعا، دعايش مستجاب نمي گردد. علي(ع) مي فرمايد: «المعصيه تمنع الاجابه[?] با گناه از اجابت دعا جلوگيري مي کنند» در دعاي کميل، شبهاي جمعه دقت نماييد، آن جا که مي خوانيد : « اللهم اغفرلي الذنوب التي تجس الدعا و... خدايا گناهاني که مانع استجابت دعاي من شده اند بيامرز.» ? – ترک دعا در هنگام خوشي ها: خداوند به حضرت داود (ع) وحي فرمود: مرا در روزهاي خوش و آسايش ياد کن تا من دعاي تو را در ايام گرفتاري و سختي اجابت کنم.[?] ? – نافرماني و رنجاندن والدين. ? – تأخير انداختن نمازهاي واجب از اول وقت. ? – در گفتار، بد زبان بودن. ? – نسبت به افراد مؤمن سوء ظن داشتن و بد طينت بودن. ? – با برادران يا خواهران مؤمن، با دو رويي و منافقانه برخورد کردن. ? – ترحم نکردن به افراد ضعيف... [?]. کافى، جلد ?، صفحه ???، حديث ?. [?]. اعراف،آيه ??. [?]. اعراف، ايه ??. [?]. اعراف، آيه ??. [?]. ناصر مکارم شيرازي و همراهان، تفسير نمونه، ج?، ص ???. [?]. سفينة البحار، ج?، ص ? – ??? . [?]. غافر، آيه ?. [?]. غرر الحکم ، ج ?، حديث شماره ???. [?]. سيد هاشم رسول محلاتي، کيفر گناه ، ص ???.