آیا یزید در شهادت امام حسین اراده و اختیار داشته است یا نه؟

متن سوال: 
با سلام.در بعضي روايتها آمده که پيامبر(ص) چندين سال قبل از شهادت امام علي (ع) يا امام حسين(ع) يا بعضي افراد ديگر از نحوه شهادت آنها و حتي قاتل آنها خبر داده اند در اين صورت يعني قاتل آنها مثلا يزيد در کشتن امام حسين (ع) اختيار نداشته و از روي جبر ايشان را شهيد کرده است؟آيا سرنوشت او اين طور بوده وگرنه پيامبر(ص) چطور از اين عمل او خبر داده اند؟با تشکر

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم اولا:قاتل ائمه و ديگران همه اختيار و اراده داشته اند مي توانسته اند انجام بدهند و مي توانند انجام ندهند ثانيا: علم امام و پيامبر : پيامبر وامام علاوه بر علم عادى که براى نوع بشر قابل تحصيل است، از علم لدنى و خدادادى (علم غيب) نيز بهره‏مند است. امام عليه‏السلام‏ به حسب بزرگي رتبه وجودى‏اش با لطف و اذن الهى به سرچشمه علم الهى متصل مى‏شود و از حقايق حوادث عالم همان گونه که در متن واقع هستند، آگاه مى‏شود؛ يعنى علم غيب امام، از سنخ علم الهى و متصل به منبع علم الهى است و همان گونه که در علم الهى بيان شد، اين علم، علم به واقع عينى است و معنى ندارد که منشأ تغيير د رحوادث عالم باشد. براساس علم غيب، حقايق حوادث عالم از جمله افعال اختيارى خود امام، همراه با علت تامه‏اش که علم عادى و اراده از اجزاى اين علت است، نزد امام و پيامبرحاضر است و اين حضور، حضور بى واسطه عين معلوم و واقع عينى نزد امام است. بر اين اساس، امام حقيقت افعال اختيارى خود را، مانند خوردن ميوه مسموم يا ضربت خوردن به دنبال حرکت به مسجد کوفه، از منظرى بالاتر که همان منظر علم الهى است، مى‏نگرد. به همين جهت از آن جا که علم غيب امام، همانند علم الهى، تأثيرى در حوادث عالم ندارد ـ چون به معناى حضور عين وقايع نزد عالم است ـ امام عليه‏السلام عکس‏العملى نشان نمى‏دهد و براساس علم عادى بشرى خود عمل مى‏کند و نيز به همين علت، اين علم براى امام تکليف‏آور نيست؛ چون علمى موجب تکليف است که مکلف بتواند براساس آن علم، منشأ تغيير و تأثير باشد.علاوه بر اين، وقتى امام با لطف و اذن الهى به مرتبه اعلاى کمال و علو وجودى مى‏رسد و با منبع علم الهى تماس پيدا مى‏کند، در اوج مقام فنا در ذات الهى است. او در اين مقام خود نمى‏بيند و خود نمى‏پسندد و فقط خدا را مى‏بيند و تنها مشيت الهى را مى‏پسندد. خواسته‏اى غير از خواست و مشيت الهى ندارد و در اين مقام، وقتى اراده و مشيت الهى را ـ براساس نظام علت و معلولى و قضا و قدر ـ در تحقق حوادث و پديده‏هاى هستى، به دنبال علت تامه‏شان مى‏يابد، خواسته‏اى برخلاف آن ندارد؛ پسندد، آن چه را جانان پسندد. به همين جهت، تلاش براى تغيير اين حوادث ـ از جمله شهادت خود، با قطع نظر از اين که تأثيرى ندارد ـ با مقام فنا و رضا و حب لقاء الله نيز سازگار نيست.لذا علم غيب امام به نحوه شهادت خود، از سنخ علم الهى است که تأثيرى در حوادث عالم نداردبا توضيحات بالا معلوم شد که بنا بر نظر تحقيق، سنخ علم ائمه ـ عليهم‏السلام ـ به آينده، از سنخ علوم عادى ما نيست و بنابراين اقدام به امورى که منجر به شهادت آنان مى‏شود، خود را در هلاکت انداختن نيست؛ اضافه بر اين که درجات و کمالاتى براى ائمه ـ عليهم‏السلام ـ مقدر شده بود که راه رسيدن آن، از طريق تحمل همين بلاها و مصائب مى‏باشد. موفق و پيروز باشيد.

پربازدیدترین ها