آیادرآخرت افرادعبادت میکنند؟

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم در پاسخ به اين سوال مي توان بيان داشت که: قيامت ظرف تکليف نيست ، لذا در قيامت عبادت از روي تکليف وجودندارد و در نصوص صراحتي راجع به عبادت در « عالم برزخ »و ياحتي «عالم آخرت» نيافتيم, ولي مي توان چنين گفت: قبرو برزخ در واقع باطن همين حيات دنيوي است .و به تعبير بهتر؛ عالم انسان در برزخ وقبر, ظهور باطن انسان است. وباطن هرانساني با مرگ وورود به برزخ براي او ظاهر مي گردد وبا توجه به اين نکته ؛که در عالم برزخ «تکامل برزخي » وجود دارد و هر چند آن نتيجه حرکت آدمى در دنيا است؛ ولى دنباله و تداوم آن، به شمار مى‏رود و اين حرکت در جهت سير به سوى خدا است تا بر اثر آن« معايب و نقايص» را از دست بدهد و با کسب« کمالات،و قابليت‏ها» و خصوصيات جديد، لياقت ورود به عالم حشر را پيدا مى‏کند و احکامى متناسب بااحکام و آثار نظام حشرى را دارا شود. از اين رو شايد بتوان گفت «عبادت» در برزخ وجود دارد ولي درقالب وشکل خودش؛ يعني:اولا ,چنانکه گفتيم عالم آخرت نيزعا لم تکليف نيست, عبادت نيز در آنجا ظهور ملکات نفس مومن و دنباله حرکت درجهت سير به سوي خداست,( إنَا للَه وانَا اليه راجعون) ثانيا: درقرآن آياتي وجود دارد که دال بر تزکيه ي برخي از انسان ها در قيامت است( گر چه موضوع بحث در عبادت است ولي از اين جهت که عبادت با تزکيه وپاک شدن انسان ارتباط دارد مي تواند شاهد بر مطلب باشد) : «إن الذين يشترون بعهدالله و أيمانهم ثمنا قليلا اولئک لا خلاق لهم في الاخره و لا يکلمهم الله و لا ينظر اليهم يوم القيامه و لا يزکيهم و لهم عذاب اليم » «کساني که عهد و پيمان خدا و سوگندهاي خود را به بهاي ناچيزي مي فروشند آنان را در آخرت بهره اي نيست ; و خدا روز قيامت با آنان سخن نمي گويد و به (نظر رحمت به ) ايشان نمي نگرد و (آنان را) پاکشان نمي گرداند و عذابي دردناک خواهند داشت »(آل عمران / 77) جمله : و پاکشان نمي گرداند» دليل بر اين است که برخي از انسان ها در آخرت مشمول تزکيه و پاک کردن الهي مي شوند, يعني خداوند در آخرت آنها را از ناپاکي ها پاک مي سازد. همين پاک شدن نوعي کمال براي اين دسته از انسان هاست . به عبارت ديگر انساني که در طول حيات دنيوي خود با عبادت و بندگي در تزکيه ي نفس خود کوشيده است , خداوند متعال پس از مرگ نيز او را تزکيه مي کند. و اين تزکيه ي پس از مرگ پاداش و ادامه ي همان تزکيه اي است که او در دنيا انجام داده است . تعبير به تزکيه انسان ها در روز قيامت در آيات ديگري نيز آمده است , همچنين آياتي که دال بر هدايت راه پس از ورود مؤمنان به بهشت است : « فاما الذين آمنوا بالله و اعتصموا به فسيدخلهم في رحمه منه و فضل و يهديهم اليه صراطا مستقيما» « و اما آنان که به خدا گرويدند و به او تمسک جستند, به زودي خدا آنان را در جوار رحمت و فضل خويش درآورد و ايشان را به سوي خود, به راهي راست هدايت کند » (نساء / 175) اين آيه دلالت دارد بر اين که مؤمنان پس از ورود به بهشت , به راه مستقيمي هدايت مي شوند و هدايت راه حتما در پي خود حرکت در راه را دنبال خواهد داشت و حرکت در راه به معناي به کمال رسيدن است واين حرکت وبه کمال رسيدن با عبادت خدا نيز بي ارتباط نيست, در آيات ديگري نيز هدايت پس از ورود به بهشت تأکيد شده است , حج / 23 – 2 ثالثا: دربعضي از نصوص روايي اين مطلب آمده است: -- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: عَدَدُ دَرَجِ الْجَنَّهِ عَدَدُ آيِ الْقُرْآنِ فَإِذَا دَخَلَ صَاحِبُ الْقُرْآنِ الْجَنَّهَ قِيلَ لَهُ اقْرَأْ وَ ارْقَ لِکُلِّ آيَهٍ دَرَجَهٌ فَلَا تَکُونُ فَوْقَ حَافِظِ الْقُرْآنِ دَرَجَهٌ - « درجات بهشت به عدد آيات قرآن است، حافظ قرآن وقتي وارد بهشت مي شود به او گفته ميشود که بخوان وبالا برو( واومي خواند وبالا مي رود) پس به بالاترين درجات مي رسد.» - در اين حديث شريف نيز امکان بالا رفتن درجه تا ييد شده است و... موفق و پيروز باشيد.