چگونگی پاسخ به سوالات کودکان در زمینه خداشناسی

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
با عرض پوزش به جهت تاخيري كه در ارسال پاسخ حاصل شد؛ مفهوم خدا و سوالات پيرامون آن همگام با رشد شناختي كودكان شكل مي گيرد و كودكان معمولا بسته به توانايي هاي ذهني و هوشي متفاوتشان سوالاتي از اين قبيل مي پرسند. اين قبيل سوالات در هر دوره سني داراي ويژگي هاي انحصاري خود است. بنابراين لازم است در هر دوره بنا به تناسب خصوصيات ذهني و شناختي به فرزندان مان آموزش هاي ديني را ارائه داده و از طرح عقايد پيچيده و مشكل براي آن ها خودداري كنيم، چرا كه قادر به درك آن نبوده و چه بسا موجب بدفهمي و گريز آن ها از دين شود.
بر اين اساس از آن جا كه كودكان يا نوجوانان ذهن محدودي داشته و نسبت به مفاهيم انتزاعي ذهني و منطقي كم تر رغبت و علاقه نشان مي دهند، تصور موجودي فرا مادي و غير جسم براي آن ها غير ممكن و يا مشكل است. خدا را با اشياي موجود در اطراف خود مقايسه كرده و از خدا آن چيزي را مي پذيرد كه متناسب با خواسته هاي او و مبتني بر مشاهدات، تجارب و يافته هاي شخصي اوست.
به همين جهت بهترين شيوه استفاده از تشبيه و بيان صفات و ويژگي هاي خدا از طريق مثال هاي متعدد و يا داستان است، مثلاً استفاده از موجودي مثل هوا براي گستردگي وجود خدا و يا تشبيه خدا به محبت ، گرسنگي براي غير قابل رويت بودن خدا و... بهتر است طرح بسياري از مسائل اعتقادي تا دوره تفكر صوري به تأخير افتاده تا كودك يا نوجوان به دليل افزايش توانمندي هاي ذهني و شناختي، مسائل اعتقادي را در وقات مناسب از روي تفكر و تدبر و تأمل بپذيرد.
با همين شيوه مي توان در خصصو ساير موضوعات وارد پاسخ شد و تا حد ممكن بدون ورود در مباحث سخت و تخيل برانگيز پاسخي اجمالي به اين قبيل پرسش ها داد و در كل بدون ورود به برخي جزييات و دقت هاي عقلي بايد نكات كلي معرفتي مانند آنكه خدا با ما آدم ها فرق دارد و خانه نمي خواهد و نمي خوابد و همه چيز را مي بيند و ... را با زباني ساده آموزش داد.
توجه داشته باشيد سوالات مشكل، لزوماً پاسخ هاي مشكل طلب نمي كنند. مطمئناً براي اين گونه سوالات جواب هاي ساده اي وجود دارد كه مي توانيد با دقت و يا با مراجعه به برخي منابع به آن برسيد؛ در اين خصوص مي توانيد از كتب زير نيز استفاده كنيد:
1-خدا و قصه هايش ،اثر حجت الاسلام غلامرضا ابهري، چ بهار دل ها.
2-خداشناسي قرآني كودكان، پاسخ به 40 پرسش كودكان و نوجوانان درباره خدا، اثر غلامرضا حيدري ابهري، چ جمال .
3-بچه رو بذار توي گهواره خدا(روان شناسي تربيت معنوي كودك ) مهري رحماني و حميده رستمي، چ نسل نوانديش.