دلیل بستن آب در جنگ بدر چه بود؟

متن سوال: 
در فيلم محمد رسول الله ديديم که در جنگ بدر که منجر به پيروزي مسلمانان شد حضرت رسول فرمان دادند که چاههاي در دسترس دشمن را پر کنند تا دشمن به آب دسترسي نداشته باشد پس چرا همين عمل يعني محروميت طرف مقابل از آب در جنگ بين امام حسين و يزيديان تا اين حد تقبيح شد؟ در واقع يزيديان همان عملي را کردند که رسول الله در جنگ بدر کرده بود پس چرا در جنگ بعدي بسيار زشت شمرده شد؟

نکته يکم: با دلايلي که ارائه مي‌شود روشن خواهد شد که مسلمانان، مخالفان را از آب منع نمي‌کردند. اگرچه به دستور پيامبر(ص) چاه‌هاي ديگر از سنگ پُر و بسته شده است، امّا اين به معناي منع مشرکان از بهره‌برداري از آب آن يک چاه باقي مانده و چاه‌هاي ديگر در اطراف نيست، بلکه مورّخان آورده‌اند که مشرکان از چاه‌هاي اطراف و حتي از همان چاهي که در محدوده لشکريان اسلام بود، استفاده نموده و آب برداشتند. در تاريخ‌ طبري آمده است: گروهى از مشرکان آمدند که از آن حوض آب بخورند و مسلمانان خواستند که آنان را باز دارند، امّا پيامبر اسلام(ص) فرمود: بگذاريد تا بخورند که هر مشرک که از آن آب بخورد در اين جنگ کشته مي‌شود، و همچنان بود که پيامبر گفت.[1] نکته دوم: هدف مسلمانان از پُر کردن برخي از چاه‌هاي بدر عدم دست‌رسي به آب نبود. نظر به نکته فوق الذکر که هم در اطراف بدر و لو با فاصله دو سه فرسخي آب پيدا مي‌شد و هم از آب چاه مسلمانان استفاده مي‌کردند؛ بر اين اساس نمي‌توان گفت هدف پيامبر از بستن چاه، دست‌رسي نداشتن مشرکان به آب بود.[2] بلکه اهداف ديگري را در اين کار دنبال مي‌کردند که به برخي از آنها اشاره مي‌شود: 1. اطاعت از خدا: واقدى از ابراهيم بن اسماعيل بن ابى حبيبة، از داود بن حصين، از عکرمة، از ابن عباس نقل مي‌کند: پيامبر(ص) در جنگ بدر در محلى فرود آمدند، حباب بن منذر گفت: اين‌جا مناسب نيست. ما را به نزديک‌ترين آب به دشمن ببريد و کنار آن حوضى ايجاد مي‌کنيم و ظرف‌ها را در آن قرار مي‌دهيم، آب مي‌آشاميم و جنگ مي‌کنيم و سر ديگر چاه‌ها را مي‌بنديم. در اين هنگام، جبرئيل(ع) به حضور رسول خدا(ص) آمد و گفت: رأى درست همان است که حباب بن منذر به آن اشاره کرد، و پيامبر(ص) به حباب فرمود: «رأى صحيح را اظهار داشتى» و برخاستند و همان کار را انجام دادند.[3] ?. محدود کردن دايره جنگ: سليمان بن حرب از حماد بن زيد، از يحيى بن سعيد نقل مي‌کند پيامبر(ص) روز جنگ بدر با مردم مشورت فرمود. حباب بن منذر برخاست و گفت: ما اهل جنگيم و چنان مصلحت مي‌بينم که سر همه چاه‌هاى آب، جز يک چاه را ببنديم و با آنان کنار همان چاه روياروى شويم.[4] نکته سوم: در هنگامه‌اي که پايه‌هاي حکومت نوپاي اسلامي هنوز مستحکم نشده بود و مسلمانان تجربه جنگ اين چنيني را نداشتند؛ از اين‌رو نياز به يک روحيه مضاعفي بود تا آنان را در اين راه محکم‌تر و استوارتر نمايد؛ لذا چنين به نظر مي‌رسد اين کار بيشر جنبه رواني داشت تا از اين طريق روحيه مسلمانان تقويت و مشرکان نيز تضعيف شوند. گفتني است؛ با توجه به دلائل ارائه شده روشن شد که در جنگ بدر کسي از آب منع نشده است؛ لذا مقايسه آن با جريان کربلا قابل پذيرش نيست. پي نوشت ها: [1]. بلعمي، تاريخنامه ‏طبرى، تحقيق، روشن، محمد، ج ‏3، ص 122 - 123، تهران، سروش، البرز، چاپ سوم، 1373 و 1378ش. [2]. همان. [3]. ابن سعد کاتب واقدى،‏ محمد، ‏‏الطبقات ‏الکبرى، ترجمه، مهدوى دامغانى، محمود، ج ‏4، ص 478 - 479، تهران، انتشارات فرهنگ و انديشه، 1374ش. [4]. همان. منبع: http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa35743

پربازدیدترین ها